Η μέθοδος αυτόματου καθαρισμού CIP (Cleaning In Place) ή αλλιώς -επιτόπου-, χρησιμοποιείται ευρέως για τον καθαρισμό των μεγάλων μονάδων επεξεργασίας γάλακτος, τροφίμων, ποτών κλπ., αλλά με τη σωστή διαφοροποίηση στα χημικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για μεγάλες εγκαταστάσεις ψύξης και θέρμανσης.
Όταν λέω μεγαλύτερες, εννοώ τις κεντρικές θερμάνσεις των πολυόροφων πολυκατοικιών (είτε ανοικτού, είτε κλειστού κυκλώματος), τις μεγάλες εγκαταστάσεις με αντλίες θερμότητας και τις κεντρικές μονάδες ψύξης – θέρμανσης πολυόροφων κτιρίων που από τη φύση της κατασκευής τους, είναι απαγορευτική η οποιαδήποτε επέμβαση με οποιαδήποτε αντλία αλλά και μηχανικό τρόπο.
Οι λόγοι που δεν επιτρέπεται να λειτουργήσει η αντλία που χρησιμοποιούμε στους χημικούς καθαρισμούς μικρών εγκαταστάσεων ή και μεγαλύτερη με μετατροπή (πατέντα) είναι οι εξής:
- Το βασικότερο όλων είναι, πως δεν επαρκεί η δύναμη της μικρής αντλίας οικιακών καθαρισμών για αυτή την εργασία. Η συνήθης πίεση εργασίας των μικρών αντλιών είναι από 1.3bar έως 2.2bar και χρειάζεται άνω των 4bar για να έχει ταχύτητα και να είναι αποτελεσματική.
- Είναι πολύ ακριβή η τοποθέτηση υποδοχέων σε παλιά συστήματα για αντλία υψηλού μανομετρικού, με ρίσκο να προκληθεί περαιτέρω ζημιά.
- Με αντλία ηψηλού μανομετρικού (δηλαδή αντλία με μεγάλη πιέση ώστε να φτάνει στα πιο ψηλά διαμερίσματα) σε συνάρτηση με το χημικό που είναι διαβρωτικό λόγω PH την στιγμή της εργασίας, πιέζεται η εγκατάσταση απότομα δημιουργώντας ένα επικίνδυνο συνδυασμό που μόνο ζημιά μπορεί να προκαλέσει. Είχε παρατηρηθεί στο εξωτερικό και πιο συγκεκριμένα στην Αγγλία, πως μετά από καθαρισμό με τέτοιου είδους επέμβαση, σε σύντομο χρονικό διάστημα η εγκατάσταση «έβγαζε» αδικαιολόγητες ζημιές για την ηλικία τους. Αυτό ήταν συχνό φαινόμενο σε εγκαταστάσεις θέρμανσης με σιδηροσωλήνες άνω των 25 ετών. Έτσι με τη μέθοδο CIP μηδενίστηκαν οι πιθανότητες ζημιάς.
- Δεν μπορεί να λειτουργήσει σε ανοικτό κύκλωμα, παρά μόνο εάν γεφυρωθεί η ασφάλεια. Αυτό είναι πρακτικά αδύνατον, καθώς στην πλειονότητα τους οι ασφάλειες του λέβητα είναι σάπιες και για να γίνει σωστά το κόστος θα κριθεί απαγορευτικό.
- Στο δοχείο διαστολής (σε κλειστό κύκλωμα) θα χαλάσει η μεμβράνη, εκτός αν απομονωθεί.
- Οι παλιές βάνες με στυπιοθλίπτες θα είχαν διαρροές λόγω εισχώρησης του χημικού από την πίεση στο υλικό (λάστιχα ή τεφλόν) που τις καθιστά στεγανές
- Θα ανοίξει η ασφάλεια (σε κλειστό κύκλωμα) εκτός αν ταπωθεί.
- Υψηλό κόστος και ρίσκο ζημιάς
Γιατί ενδείκνυται η μέθοδος CIP
- Δεν επεμβαίνουμε μηχανικά σε κανένα σημείο στις σωληνώσεις για να προσαρμόσουμε την αντλία μας παρά μόνο με την αφαίρεση ενός σώματος, ώστε να γίνει η έγχυση του χημικού μέσα στην εγκατάσταση
- Σε καμία περίπτωση δεν ανεβαίνει η πίεση του δικτύου ώστε να υπάρξει κάποιος κίνδυνος για βλάβη.
- Κρατά χαμηλό το κόστος με κανένα ρίσκο για την εγκατάσταση
Ποια τα βήματα της εργασίας
- Μετράμε το PH του νερού της εγκατάστασης για να γνωρίζουμε τα επίπεδα της.
- Μετράμε το PH του νερού του δικτύου ύδρευσης.
- Βάζουμε το χημικό και θέτουμε σε λειτουργία τον κυκλοφορητή και τον λειτουργούμε όση ώρα μας έχει υποδείξει ο χημικός μηχανικός.
- Αναλόγως το χημικό και την εγκατάσταση, λαμβάνοντας υπόψιν την παλαιότητα και τις επικαθίσεις μπορεί να χρειαστεί να λειτουργήσουμε την θέρμανση σε χαμηλή θερμοκρασία (40-50°C) για καλύτερα αποτελέσματα.
- Ξεπλένουμε πολύ καλά το χημικό.
- Μετράμε το PH του νερού της εγκατάστασης ώστε να είναι ίδιο με του δικτύου ύδρευσης.
- Προσθέτουμε συντηρητικό με βάση την προπυλαινογλυκόλη κατόπιν υπόδειξης του χημικού μηχανικού μας για προστασία του δικτύου.
- Στα παρακάτω βίντεο πραγματοποιώ καθαρισμό μόνο στον εναλλάκτη της εγκατάστασης ψύξης θέρμανσης, καθ΄υπόδειξη του μηχανολόγου συντηρητή του κτιρίου. Ήταν καθαλατωμένος στα στοιχεία του, δημιουργώντας ένα φιλμ από άλατα στα τοιχώματα του, μη επιτρέποντας την εναλλαγή θερμότητας. Στην περίπτωση που μία τέτοια εγκατάσταση χρειαζόταν καθαρισμό σε όλο το κύκλωμα της, μόνο με CIP θα ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί, γιατί το κόστος μετατροπών για μεγάλες αντλίες θα ήταν ασύμφορο και ζημιογόνο.
Όταν χρειαστεί Χημικό Καθαρισμό μία μεγάλη εγκατάσταση όπως η παραπάνω, οφείλουμε απέναντι στους πελάτες και στον εαυτό μας, να λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα αποτροπής ενδεχόμενης (μελλοντικής) ζημιάς, τηρώντας κατά γράμμα τις οδηγίες του χημικού μηχανικού άλλα και του υπεύθυνου μηχανολόγου μηχανικού της εγκατάστασης για μία ασφαλή εργασία χωρίς απρόοπτα.
